Cách massage cho trẻ sơ sinh có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển về cả thể chất lẫn tinh thần của trẻ. Có một số lợi ích đáng kể khi massage cho trẻ sơ sinh, từ giấc ngủ của trẻ được tốt hơn, tác dụng tốt đến hệ tiêu hóa và tuần hoàn của bé cho đến việc cải thiện cảm xúc, mối liên hệ giữa mẹ và bé. Vậy, chúng ta sẽ cùng khám phá thêm trong những phần dưới đây nhé.
Hướng dẫn cách massage cho trẻ sơ sinh
Bạn đã sẵn sàng để thực hiện massage cho trẻ, nhưng chính xác thì bạn cần phải làm gì? Chỉ cần làm theo một vài bước đơn giản:
1. Tạo không gian
Bạn cần phải giảm độ sáng của đèn để tránh bị chói ở trẻ sơ sinh; tắt tiếng điện thoại, bật một số bản nhạc nhẹ để tạo bầu không khí thư giãn nếu bạn muốn; đảm bảo căn phòng luôn trong nhiệt độ thoải mái vào khoảng 27 độ C.
2. Đặt trẻ sơ sinh lên một bề mặt an toàn
Chọn một bề mặt bằng phẳng và thoải mái. Có thể là lót khăn, đệm lên sàn nhà hoặc đặt bé lên giường, bàn thay đồ của bé. Nhớ luôn trông chừng bé nhé!
3. Cởi đồ cho bé
Bạn có thể bỏ tã nếu muốn. Để bé thoáng mát sẽ tốt hơn cho trẻ nằm nôi thường xuyên hoặc trẻ bị hăm tã, phát ban nhiệt . Nếu trẻ không có tả, chỉ cần lót một hoặc hai chiếc khăn dưới trẻ, hoặc lót bằng một vài miếng lót tã rời.
4. Bắt đầu xoa bóp
Bây giờ không phải là lúc để cù. Bạn muốn một tâm trạng bình lặng, yên bình. Đối với trẻ sơ sinh, ta có thể sử dụng những động tác vuốt ve nhẹ nhàng. Đối với trẻ mới biết đi, bạn có thể sử dụng lực nhiều hơn để thực hiện động tác xoa bóp. Hãy massage giống như chúng ta đang làm mịn da của bé hơn là xoa bóp.
5. Massage vào các bộ phận cơ thể phù hợp
Xoa bóp bàn chân của bé bằng cách sử dụng những động tác nhẹ nhàng, mềm mại. Xoa bóp nhẹ vào phần gót chân và lòng bàn chân. Sau đó, ta sẽ đến với phần chân, xoa nhẹ các phần ống chân và đùi của trẻ.
Di chuyển đến phần cánh tay, hãy đảm bảo xoa bóp cả bàn tay cho em bé. Đối với vị trí bụng, hãy massage theo chiều kim đồng hồ (vì đó là hướng hệ tiêu hóa của bé chuyển động). Massage nhẹ nhàng ngực của trẻ, tránh xoa bóp vùng đầu và cổ vì những phần này còn rất yếu. Cuối cùng là phần sau lưng chỉ cần lật người bé lại và xoa bóp nhẹ phần lưng.
6. Tạo sự liên kết với em bé của bạn
Nói chuyện nhẹ nhàng, hát một bài hát ru hoặc nhẹ nhàng suỵt con bạn trong lúc massage. Nhìn vào mắt em bé trong lúc thực hiện cũng sẽ tăng cường sự kết nối giữa bạn và trẻ.
7. Biết được lúc nào nên dừng lại
Nếu trẻ bắt đầu quấy khóc, hãy dừng massage và tiếp tục sau khi trẻ bình thường lại. Những lý do phổ biến khiến trẻ sơ sinh quấy khóc trong khi massage là do đói, quá lạnh hoặc thậm chí là buồn chán. Dù sao thì trẻ sơ sinh cũng là con người như chúng ta thôi.
Tôi có cần sử dụng dầu massage cho bé không?
Mặc dù bạn không cần thiết phải massage trẻ sơ sinh bằng dầu, nó có thể giúp trải nghiệm massage của bé thoải mái và thú vị hơn vì dầu làm giảm ma sát giữa da bạn và bé.
Theo một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nhi khoa Ấn Độ, loại dầu xoa bóp bạn sử dụng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sự tăng trưởng của trẻ sơ sinh. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khi sử dụng dầu dừa, trẻ sơ sinh (cả sinh non và đủ tháng) thường có xu hướng tăng cân nhiều hơn.
Nghiên cứu gần đây của Đại học Manchester còn phát hiện ra rằng dầu ô liu và dầu hướng dương có khả năng phá vỡ hàng rào bảo vệ trên da của bé. Trẻ sơ sinh được massage bằng những loại dầu này có nhiều nguy cơ mắc các bệnh về da hơn. Vì thế, bạn nên cân nhắc kĩ việc lựa chọn dầu massage cho bé.
Massage cho trẻ sơ sinh bằng dầu gì?
- Dầu dừa : Chỉ cần sử dụng một lượng nhỏ để massage cho bé. Dầu dừa có khả năng kháng khuẩn, virus và chống nấm.
- Bơ hạt mỡ đánh bông với dầu dừa : Nếu bé có làn da khô, bơ hạt mỡ sẽ giúp cung cấp nước và giữ ẩm cho da. Trộn bơ hạt mỡ đánh bông với dầu dừa có thể tăng cường thêm lợi ích khi massage.
Sử dụng tinh dầu để massage
Không bao giờ sử dụng tinh dầu đậm đặc lên da em bé vì chúng có thể gây dị ứng, kích ứng trên da bé. Luôn đảm bảo tỷ lệ pha loãng phù hợp khi sử dụng tinh dầu cho trẻ em. Tốt nhất nên thỉnh thoảng sử dụng thay vì hàng ngày.
Nên massage cho bé bao lâu
Đối với hầu hết các bậc cha mẹ, chỉ nên massage năm phút mỗi lần thay tã để hệ tiêu hóa khỏe mạnh, giảm các triệu chứng đau bụng và cho bé một buổi tối thư giãn, thoải mái.
1. Nên massage cho trẻ sơ sinh khi nào
Không bao giờ là quá sớm để bắt đầu học cách massage cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, nếu bạn quyết định massage cho bé, bạn sẽ phải hết sức cẩn thận khi sử dụng bất kỳ loại sản phẩm nào trên da trẻ sơ sinh, vì chúng rất nhạy cảm.
2. Thời điểm trong ngày phù hợp để massage
Thời điểm trong ngày bạn chọn massage cho bé có thể tạo ra sự khác biệt về phản ứng của trẻ với việc massage. Tránh xoa bóp cho trẻ quá sớm sau khi bú vì có thể khiến trẻ ọc sữa .
Một số thời điểm tốt nhất để massage cho bé là:
- Khoảng 45 phút sau khi ăn
- Khi bé bình tĩnh và tỉnh táo
- Ngay trước khi đi ngủ
- Sau khi thay tã
Lợi ích của việc massage cho bé
Massage cho trẻ sơ sinh không phải là một liệu pháp mới, thực tế thì nó có lịch sử khá lâu đời. Bằng chứng về việc massage cho trẻ sơ sinh sớm nhất có từ thời Ấn Độ cổ đại. Khi đó, massage không chỉ là một hình thức thư giãn. Chúng được kết hợp vào y học Ấn độ như một cách để tăng cường tuần hoàn, loại bỏ độc tố, cải thiện chức năng tiêu hóa và tăng cường sức khỏe tổng thể.
Ngày nay, chúng ta biết được lợi ích từ việc massage trẻ sơ sinh, đặc biệt là đối với trẻ nhẹ cân. Hơn 100 nghiên cứu xác nhận một loạt các lợi ích của massage đối với các bệnh thông thường từ đầy hơi , đau bụng đến các vấn đề về giấc ngủ. Hãy cùng khám phá một số lợi ích lớn từ việc massage cho bé:
1. Massage tạo điều kiện cho trẻ tăng cân
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng cách massage cho trẻ sơ sinh có sự liên kết với việc tăng cân lành mạnh. Cụ thể, trẻ sinh non được massage tăng cân hơn 47% so với trẻ sinh non không được massage. Trong một nghiên cứu khác , những trẻ sơ sinh được massage tăng cân hơn mỗi ngày, tăng nhận thức và kỹ năng vận động. Một nghiên cứu gần đây thêm rằng massage cho trẻ sơ sinh cũng làm cho xương chắc khỏe.
2. Massage cho em bé làm giảm nguy cơ mắc bệnh vàng da
Các nghiên cứu gần đây cho thấy massage cho trẻ sơ sinh cũng có thể làm giảm nồng độ bilirubin – hợp chất gây vàng da trong máu – và tăng cường hệ tiêu hóa, giúp tống bilirubin dư thừa ra khỏi cơ thể, giảm khả năng bị táo bón .
3. Massage cho bé giúp giảm căng thẳng
Có nhiều nghiên cứu cho thấy sự tiếp xúc giữa con người làm giảm căng thẳng và giảm huyết áp ở người lớn, cũng như trẻ sơ sinh. Nghiên cứu này đã tìm ra bằng chứng cho thấy liệu pháp xoa bóp còn có thể cứu sống trẻ sinh non.
Trong một nghiên cứu, sự thay đổi nhịp tim (HRV) của những đứa trẻ được massage được cải thiện mỗi tuần. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng cách massage cho trẻ sơ sinh đúng sẽ làm giảm căng thẳng một cách rõ rệt, thúc đẩy sự trưởng thành của hệ thần kinh trẻ.
4. Massage giúp bé giảm đau bụng
Bạn đã bao giờ thắc mắc tại sao nhiều ghế trẻ sơ sinh, ghế bập bênh lại có tính năng rung? Đó là bởi vì hành động rung có thể làm giảm đau bụng cho bé. Một vài nghiên cứu cho thấy rằng massage cho trẻ sơ sinh có thể so sánh với ghế rung về khả năng giảm tình trạng đau bụng của em bé.
5. Massage làm trẻ dễ ngủ
Nghiên cứu từ Đại học Warwick cho thấy massage cho em bé làm giảm nồng độ cortisol, hormone căng thẳng và kích thích sản xuất melatonin. Vì công việc chính của melatonin là điều chỉnh chu kỳ giấc ngủ, massage cho bé sẽ giúp bé đi vào giấc ngủ nhanh hơn và ngủ sâu hơn.
6. Massage cho trẻ sơ sinh củng cố mối quan hệ giữa phụ huynh và bé
Các nghiên cứu cho thấy mối quan hệ giữa mẹ và bé được củng cố thông qua giao tiếp bằng mắt cũng như bằng tiếp xúc da thịt. Nghiên cứu sâu hơn cho thấy massage cho trẻ sơ sinh đặc biệt hữu ích đối với những bà mẹ bị trầm cảm sau sinh, những người gặp khó khăn trong việc gắn kết với con của họ.
7. Mát-xa cho bé cải thiện một số tình trạng nhất định
Giống như liệu pháp xoa bóp có thể được sử dụng để điều trị những tình trạng khác nhau ở người lớn, liệu pháp xoa bóp cũng có thể được sử dụng để điều trị các chứng bệnh ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Ví dụ, những đứa trẻ được chẩn đoán mắc chứng rối loạn tự kỷ có kết quả tốt hơn trong những bài kiểm tra sau khi được massage. Điều này cũng đúng đối với trẻ em bị ADHD.
Các rối loạn tâm thần trẻ em khác cũng được cải thiện bằng cách xoa bóp bao gồm:
- Bulimia
- Sự chán nản
- Sự lo lắng
Nhưng liệu massage cho bé có an toàn không?
Trẻ sơ sinh được biết đến với làn da rất mềm mại nhưng lại cực kỳ nhạy cảm. Vì thế, để học cách massage cho trẻ sơ sinh an toàn, bạn sẽ phải làm theo một số điều sau:
- Tránh để dầu xoa bóp trên mặt: Dầu sẽ dễ chảy vào mắt hoặc miệng của bé
- Tránh xoa bóp trên đỉnh đầu: Đối với trẻ sơ sinh, đầu là một bộ phận khá nhạy cảm do vẫn chưa phát triển cứng cáp. Việc tác động lực lên đầu có thể gây một vài ảnh hưởng không tốt đến trẻ.
- Thời gian massage ngắn: Trong khi người lớn có thể thích massage liên tục 1 giờ, trẻ sơ sinh chỉ cần khoảng 5-10 phút để massage xoa bóp là đủ.
- Dừng lại nếu em bé có dấu hiệu massage đủ: Chẳng hạn như khóc, trằn trọc hoặc buồn ngủ
- Tránh các loại dầu xoa bóp có thành phần dễ kích ứng: Đảm bảo những sản phẩm bạn sử dụng không có thuốc nhuộm nhân tạo, nước hoa nhân tạo, paraben hoặc những thành phần dễ gây kích ứng khác.
Trao đổi với bác sĩ nhi khoa của trẻ nếu bé có bất kỳ bệnh lý tiềm ẩn nào không phù hợp với việc massage. Ví dụ, một số trẻ nhỏ không thể massage quá lâu do nhịp tim của trẻ thay đổi.
Lưu ý về massage cho trẻ sơ sinh
Không thể phủ nhận rằng những lợi ích của việc massage cho trẻ sơ sinh khá tuyệt vời, nhưng hãy tôn trọng con bạn. Nếu trẻ không thích massage, bạn nên dừng lại, hoặc thử lại khi trẻ bớt quấy khóc. Điều quan trọng cần làm là thực hiện một cách đơn giản — việc massage cho bé không cần phải được thực hiện một cách hoàn hảo thì mới có hiệu quả. Chỉ cần an toàn, vui vẻ và tận hưởng việc massage cho trẻ là đủ!
Lời kết
Trên đây là cách massage cho trẻ sơ sinh mà bạn nên biết. Thông qua bài viết này, hy vọng bạn sẽ hiểu hơn về lợi ích của việc massage cho trẻ sơ sinh, nên thực hiện khi nào cũng như là cách để thực hiện chúng một cách an toàn và hiệu quả.
Các từ khóa liên quan: cách massage cho trẻ sơ sinh dễ ngủ, massage cho trẻ sơ sinh bằng dầu gì, nên massage cho trẻ sơ sinh khi nào, chăm sóc trẻ sơ sinh